poniedziałek, 3 marca 2014

Parę słów o koniu, cz. 1 - trochę historii

Nie każdy lubi historię, ale prawdziwego koniarza nie nudzi nic, co dotyczy koni. Tak więc zaczynajmy!



SSAK NIEPARZYSTOKOPYTNY
Koń jest ssakiem nieparzystokopytnym. Co to oznacza?
Wiele osób twierdzi, że koń jest parzystokopytny, ponieważ ma cztery kopyta. Później, dowiadując się, że koń jest nieparzystokopytny pytają "Jak to?". Otóż kończyny ssaków parzystokopytnych zakończone są racicami - kopytami osłaniającymi 2 palce znajdujące się na samym dole kończyny. U koni nogę kończy jeden palec osłonięty kopytem - to najprostsze wyjaśnienie dlaczego konie są nieparzystokopytne.



TROCHĘ HISTORII
Dla wielu osób może być zaskoczeniem, że najstarszym odkrytym przodkiem współczesnego wielkiego, potężnego konia był niewielki, roślinożerny ssak, niewiele większy od średniej wielkości psa. Ponadto miał 4 palce na przednich i 3 na tylnych nogach. W drodze ewolucji palce zwierzęcia wydłużyły się, aby mógł szybciej biegać. Przystosowując się do żucia twardych roślin przodek konia wykształcił trzonowe zęby. Z następnym etapem ewolucji nogi i szyja zwierzęcia wydłużyły się, a w przednich nogach zanikł pierwszy palec.
Przez zmiany klimatyczne zachodzące na świecie na przestrzeni wielu er geologicznych Ziemi wykształciły się trzy główne gałęzie rodziny koniowatych, z czego dwie wymarły. Ostatnia wykształciła zęby jeszcze lepiej przystosowane do żucia pokarmu roślinnego, wydłużył się pysk zwierzęcia, ówczesne konie zaczęły poruszać się tylko na trzecim palcu.
Jednymi z ostatnich etapów ewolucji (około 10 milionów lat temu!) były powiększenie się przodka konia do około metra, wykształcenie kopyta bardzo podobnego do tego, które znamy dzisiaj, zmniejszenie znaczenia drugiego i czwartego palca, zmiana sposobu ruchu kończyn, zęby jeszcze lepiej przystosowane do trawiastego pokarmu. Należy zdawać sobie jednak sprawę, że to nie koniec zmian w wyglądzie i przystosowaniu konia.
Gatunek Equus, posiadający wygląd przypominający znanego nam konia, pojawił się około 4 miliony lat temu. Zwierzę około 140 centymetrów wzrostu i rozprzestrzeniało się po całym świecie. Dotarły wszędzie, w Afryce przekształciły się w zebry, w Azji w osły, w Europie i na Bliskim Wschodzie pojawili się bezpośredni przodkowie znanego nam konia domowego.
Docieramy już do gatunku Equus caballus (koń domowy), czyli do współczesnego konia. Konie gorącokrwiste pochodzą najprawdopodobniej od konia Przewalskiego i tarpana, a konie zimnokrwiste od konia leśnego. Te prymitywne rasy rozwijały się głównie w Europie i Azji, obecnie ostatnią, która nie wymarła jest koń Przewalskiego. Przez przystosowywanie się do warunków panujących na terenach, gdzie występowały dzikie konie dziś możemy oglądać wiele różnych ras koni i kuców o zróżnicowanych cechach.

KOŃ I CZŁOWIEK
Początek współpracy konia i człowieka sięga prawie cztery tysiące lat przed naszą erą. Te duże, silne zwierzęta służyły (i dalej służą) człowiekowi jako siła pociągowa, środek transportu, później pracowały również w przemyśle oraz wojsku.
Znane nam dziś konie wykorzystujemy przede wszystkim do rekreacji i sportu - w rolnictwie, przemyśle i wojsku zastąpiły je, w znacznej większości, maszyny.

Więcej o koniu pojawi się niebawem.
Źródło zdjęcia: tumblr.com

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz